Ιστορία Δήμου Διακοπτού

Με το Β.Δ της 8ης ( 20 ) Απριλίου 1835 συστάθηκε ως Δήμος της επαρχίας Αιγιαλείας ο ΔΗΜΟΣ ΒΟΥΡΩΝ με πληθυσμό 1442 κατοίκους και έδρα τα Βουρά (το σημερινό Διακοπτό ). Ο Δημότης ονομάσθηκε Βουραίος.

Ο σημερινός Δήμος Διακοπτού συστάθηκε το 1999 με τον Νόμο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ (2539/97 ) και προήλθε από την συνένωση των ακόλουθων 12 πρώην Κοινοτήτων (και νυν Δημοτικών Διαμερισμάτων):

• ΔΙΑΚΟΠΤΟΥ
• ΑΝΩ ΔΙΑΚΟΠΤΟΥ
• ΕΛΑΙΩΝΑ
• ΕΛΙΚΗΣ
• ΖΑΧΛΩΡΙΤΙΚΩΝ
• ΚΑΘΟΛΙΚΟΥ
• ΚΕΡΥΝΕΙΑΣ
• ΜΑΜΟΥΣΙΑΣ
• ΝΙΚΟΛΑΙΙΚΩΝ
• ΡΙΖΟΜΥΛΟΥ
• ΡΟΔΙΑΣ
• ΤΡΑΠΕΖΑΣ

Στις 23-9-2000 υπεγράφει Συμφωνία Διδυμοποίησης του Δ. Δ. Ελαιώνα Διακοπτού με το Δ. Δ. Ελαιώνα Αμφίσσης, με σκοπό την ανάπτυξη σχέσεων και τη συνεργασία μεταξύ των Δήμων και των Πολιτιστικών τους φορέων.

• Αρχαία Ελίκη 

Από τρεις αρχαίες πόλεις που βρίσκονταν εντός των ορίων του σύγχρονου Δήμου (Ελίκη, Κερύνεια και Βούρα) σημαντικότερη ήταν η Ελίκη η οποία από την ίδρυσή της στα μυκηναϊκά χρόνια μέχρι την καταστροφή της το 373 μ.Χ. από ισχυρό σεισμό, υπήρξε η πρωτεύουσα ολόκληρης της Αχαϊας…

Εδώ βρισκόταν το φημισμένο ιερό του Ελικωνίου Ποσειδώνος, πανελλήνιο ιερό των Ιώνων, με χάλκινο άγαλμα του θεού που κρατούσε ιππόκαμπο στο χέρι. Στα δύο χάλκινα νομίσματα της πόλης που σώζονται σήμερα στο Μουσείο του Βερολίνου, απεικονίζεται ο Ποσειδών με την επιγραφή ΕΛΙΚ. Οι έρευνες για την ανακάλυψη της Ελίκης ξεκίνησαν στα μέσα του αιώνα και χάρη στις πρόσφατες συστηματικές ανασκαφές βρέθηκαν τα πρώτα σοβαρά στοιχεία για την ύπαρξή της στην ξηρά, ανάμεσα στα σύγχρονα χωριά της Ελίκης, του Ριζομύλου και των Νικολαίικων.

Η επικράτεια της Ελίκης έφθανε στο εσωτερικό μέχρι τη Μαμουσιά και χαμηλότερα, ίσως εκτεινόταν ως τα Ζαχλωρίτικα, όπου είναι εμφανή ερείπια τοίχων και οχυρώσεων. Η πρώτη ανασκαφή στην Ελίκη έδειξε ότι πάνω από τα θαμμένα ερείπια της αρχαίας πόλης κτίστηκε στα Ρωμαϊκά χρόνια άλλος οικισμός με το ίδιο όνομα, όπως μαρτυρούν και οι αρχαίοι συγγραφείς. Από τον σεισμό του 373 μ.Χ. καταστράφηκε, εκτός από την Ελίκη και η γειτονική πόλη της Βούρας η οποία όμως ξανακτίστηκε από τους κατοίκους που διασώθηκαν. Η Βούρα, η οποία συνδεόταν ιδιαίτερα με την Ελίκη, πιστεύεται ότι βρισκόταν στην περιοχή μεταξύ των ποταμών Βουραϊκού και Λαδοπόταμου.

Το ορεινό τμήμα εκτεινόταν στην περιοχή του Κάστρου νότια της Τράπεζας εκεί που σώζονται κάποια ορατά ερείπια. Στην περιοχή της Βούρας στους βράχους νότια του Ελαιώνα υπήρχε το μαντικό σπήλαιο του Βουραϊκού Ηρακλής, στο οποίο εντοπίζονται ίχνη χρήσης του κατά την αρχαιότητα.

• Οι Έρευνες

Οι έρευνες για την ανακάλυψη του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Ελίκης έφεραν, κυρίως τα δύο τελευταία χρόνια, στο φως πραγματικά εντυπωσιακά αποτελέσματα. Οι συνεχείς και επίμονες προσπάθειες του Συλλόγου Φίλων Αρχαίας Ελίκης, του Δήμου Διακοπτού και προσωπικά της αρχαιολόγου κ. Κατσωνοπούλου πέτυχαν την άρση εκ μέρους της πολιτείας του χρηματοδοτικού "εμπάργκο" και την ταχύτατη πορεία των ερευνητικών προσπαθειών.

Τα αποτελέσματα των ερευνών αυτών παρουσιάστηκαν σε τρεις εκδηλώσεις, που πραγματοποιήθηκαν στον Δήμο Διακοπτού, και όσοι παρευρέθηκαν εντυπωσιάστηκαν πραγματικά. Οι δοκιμαστικές τομές, που πραγματοποιήθηκαν από πέρυσι, στην περιοχή μεταξύ Νικολαίικων και Ελίκης έφεραν στο φως διάφορα αντικείμενα, τοιχοποιίες, ταφικά υπολείμματα κ.λπ. μιας μεγάλης χρονικής περιόδου, από τα αρχαϊκά έως τα ρωμαϊκά χρόνια. Τα γεωλογικά ευρήματα φαίνεται να επιβεβαιώνουν έντονα σεισμικά γεγονότα και την ύπαρξη στην περιοχή λίμνης ως αποτέλεσμα μεγάλου σεισμού του 371 π.Χ.

Η σπουδαιότερη όμως αποκάλυψη αφορά εντυπωσιακή λιθόστρωτη οδό, μήκους 500 μ., μεγάλου πλάτους και άρτιας κατασκευής, η οποία πιθανολογείται ότι αποτελεί τμήμα της γνωστής οδού του Παυσανία, που συνέδεε την Αχαϊα με τη Σικυώνα. Αν επιβεβαιωθεί η εκδοχή αυτή, είναι πλέον ζήτημα χρόνου η αποκάλυψη της αρχαίας πόλης.

• Αρχαία Κερύνεια 

Στην αρχαία Κερύνεια έχουν γίνει συστηματικές ανασκαφές τόσο από την Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή (Οικία κλασικών χρόνων), όσο και από την Εφορεία Αρχαιοτήτων (ελληνιστικό Ηρώο, νεκροταφείο αρχαϊκών-κλασικών-ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων). Για τα μνημεία της περιοχής υπάρχουν πολλές επιστημονικές δημοσιεύσεις και τελευταία υποστηρίχτηκε διδακτορική διατριβή με θέμα το Ελληνιστικό Ηρώο και το νεκροταφείο της αρχαίας πόλης.

Το σημαντικότερο μνημείο της αρχαίας πόλης, το Ελληνιστικό Ηρώο, έχει περιφραχθεί και στεγαστεί, ενώ υπάρχει και μόνιμος φύλακας. Ο χώρος είναι επισκέψιμος, καθώς εκτός του παραπάνω μνημείου είναι εν μέρει ορατά και τα τείχη της αρχαίας πόλης, έχουν δε τοποθετηθεί πινακίδες σήμανσης του αρχαιολογικού χώρου. Στην περιοχή υπάρχουν, βέβαια πολλά μνημεία και άλλες κατασκευές (όπως ναός, θέατρο, τείχη) τα οποία πρέπει να ανασκαφούν. Για το λόγο αυτό έχουν προταθεί και μελετώνται απαλλοτριώσεις, ώστε να γίνει συστηματική ανασκαφή και η ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου.

• Αρχαιότητες της Περιοχής

Στο Κάστρο Διακοπτού (Αρχαία Βούρα) ασκείται αρχαιολογική προστασία, σύμφωνα με την παλαιά κήρυξη του 1976. Η αρμόδια Εφορεία προετοιμάζει την επανακήρυξη και σαφή οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου καθώς και την αποτύπωση των ορατών λειψάνων. Στο Λόφο Αγίου Στεφάνου Ζαχλωρίτικων, μετά την πρόσφατη κήρυξη και οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου, προετοιμάζεται η αποτύπωση των σωζόμενων ορατών αρχαιοτήτων.

Στο Δ.Δ Νικολέικων ήρθε στο φως τυχαία-από παράνομη κατασκευή δεξαμενής- μηκηναϊκό νεκροταφείο. Χωρίς την άδεια της αρμόδιας Υπηρεσίας στο χώρο αυτό διανοίχθηκε δρόμος και κατασκευάστηκε υδρευτική δεξαμενή καταστρέφοντας μυκηναϊκούς θαλαμωτούς τάφους και κακώς τότε δεν διενεργήθηκε σωστική ανασκαφή. Ο χώρος κηρύχθηκε ως αρχαιολογικός και τον Οκτώβριο του 1995 η αρμόδια Εφορεία ξεκίνησε σωστική ανασκαφή των τάφων μετά από αρχαιοκαπηλικές δραστηριότητες που παρατηρήθηκαν εκεί.

Η σωστική ανασκαφή διεκόπη από ιδιοκτήτες χωραφιών, οι οποίόι δεν επιτρέπουν τη συνέχισή της πριν την απαλλοτρίωση των ακινήτων τους στα οποία υπάρχουν μυκηναϊκοί τάφοι. Η αρμόδια Υπηρεσία έχει δρομολογήσει πρόταση για απαλλοτριώσεις ιδιοκτησιών, προκειμένου να συνεχιστεί η ανασκαφική έρευνα. Στη Μαμουσιά (Αρχαία Κερύνεια) που είναι ο μεγαλύτερος σε έκταση αρχαιολογικός χώρος της Αιγιαλείας (3.321 στρέμματα), έχουν αποτυπωθεί τα ορατά λείψανα σε όλη την έκταση του αρχαιολογικού χώρου, έχει τοποθετηθεί φυλάκιο στην είσοδο και υπάρχει μόνιμος αρχαιοφύλακας που ελέγχει τις εκσκαφικές εργασίες και τις γεωργικές δραστηριότητες στην ευρύτερη περιοχή.

Η αρμόδια Εφορεία έχει προωθήσει προτάσεις απαλλοτριώσεων ιδιοκτησιών, μερικές από τις οποίες ολοκληρώνονται. 'Εχει, ακόμη, κατασκευαστεί στέγαστρο στο ελληνικό Ηρώο και ανακατασκευάζεται η περίφραξή του. Στο Δ.Δ Ζαχλωριτίκων σώζεται και υπάρχει σχετική σήμανση ( για διευκόλυνση των επισκεπτών ) το Μαντικό Σπήλαιο του Βουραϊκού Ηρακλή.

 

• Σημαντικές Προσωπικότητες

Διονύσιος Παπαγιαννόπουλος - Διακοπτό, 1912 - Αθήνα, 1984
Γεννήθηκε στο Διακοφτό Αχαίας το 1912 και πέθανε στην Αθήνα το 1984. Ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου, που ξεχώριζε ιδιαίτερα σε ρόλους φαινομενικά σκληρού, αυστηρών ηθών, αλλά στο βάθος καλόκαρδου πατέρα διαφόρων ηρωίδων κινηματογραφικών και θεατρικών κωμωδιών.

Στις λιγοστές από τις 163 ταινίες που γύρισε, όταν του δόθηκε η ευκαιρία να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο, έδειξε πως είχε μια ακόμη ευρύτερη δυνατότητα ερμηνείας. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και πρωτοεμφανίστηκε στην σκηνή του Εθνικού (τότε Βασιλικού) Θεάτρου το 1938, στον Βασιλιά Λήρ, σε ρόλο που του έδωσε ο δάσκαλος του Αιμίλιος Βεάκης.

Συνέπραξε με τους θιάσους της Μαρίκας Κοτοπούλη, των Αρώνη-Χορν, Χατζίσκου-Συνοδινού, του Μουσούρη, του Ντίνου Ηλιόπουλου. Ως τα μέσα της δεκαετίας του 1950 εμφανίστηκε σε ρόλους του κλασικού ρεπερτορίου, ενώ αργότερα άρχισε να εμφανίζεται σε ελαφρές κωμωδίες τόσο στο θέατρο όσο και στον κινηματογράφο. Πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση ήταν το 1947 στην ταινία Παιδιά της Αθήνας του Τάκη Μπακόπουλου. Σημαντικό ρόλο είχε και στην ταινία Ταξίδι στα Κύθηρα (1984) του Θόδωρου Αγγελόπουλου.